De aspect ratio is voor sommigen een bekende term, ook wel beeldverhouding genoemd. Het is de verhouding tussen breedte en hoogte van een beeld. Maar wat houdt dit in en hoe pas je het toe?
In dit artikel worden al je vragen over de beeldverhouding van een video beantwoord. We gaan op zoek naar waar het vandaan komt, hoe het vaak gebruikt wordt en waarom men niet zonder kan.
Betekenis van de aspect ratio
De letterlijke betekenis is beeldverhouding, je gebruikt dit om de hoogte en breedte van een beeld te bepalen. Misschien zie je de verhoudingen wel eens voorbij komen, zoals 4:3 of 16:9. Het eerste cijfer gaat over de breedte, het tweede cijfer bepaalt de hoogte van het beeld. Bij een ratio van 1:1 is het formaat precies een vierkant
Bij een aspect ratio van 16:9 – de breedte is groter dan de hoogte – fotografeer of film je in ‘landscape mode’. Is het eerste cijfer kleiner dan de tweede? Dan schiet je waarschijnlijk in ‘portrait mode’. Denk bijvoorbeeld aan een aspect ratio van 2:3 of 9:16. Tegenwoordig is portrait mode erg populair omdat de meeste content op een mobiele telefoon wordt gekeken. Het Instagram algoritme geeft zelfs voorrang aan video’s en foto’s die met een aspect ratio van 1:1 of in portrait mode zijn geplaatst!
Heb jij jouw foto of video niet in de juiste aspect ratio geschoten? Geen stress, want je kan de aspect ratio achteraf aanpassen door de afbeelding te roteren, uit te rekken of bij te snijden.
Effect van aspect ratio op foto of video
Bij de eerste televisies was de aspect ratio 4:3. Dit was een bijna vierkant beeld, soms zie je het verschil als je oude films nu kijkt op een breedbeeld televisie. Moderne televisies hebben nu vaak een aspect ratio van 16:9. Wat veel breder is dan vroeger, maar ook beter afgestemd op onze ogen. De aspect ratio heeft veel effect op esthetiek van je video. Het kan ervoor zorgen dat je foto of video dramatischer overkomt, of juist meer van de omgeving laat zien.
Het is belangrijk om het doel van jouw foto of video te bepalen, voordat je de aspect ratio bepaald. Je wil natuurlijk dat het onderwerp dat je in beeld brengt goed past binnen de ruimte die je beschikbaar hebt.
Een voorbeeld: je maakt een foto in landscape modus, met een aspect ratio van 16:9, maar de belangrijkste elementen van de foto zitten tegen de randen aan. Als je deze foto later online wil posten in een aspect ratio van 1:1 of zelfs 4:3, vallen belangrijk eelementen van je foto weg. Het is dan achteraf moeilijk om de foto bij te snijden, aangezien je het belangrijkste gedeelte eraf haalt.
Kijk dus in welk formaat je de foto maakt en bedenk waarom je de foto in dit formaat maakt. Dit kan voorkomen dat je achteraf de foto of video niet meer kan gebruiken.
Oorspronkelijke beeldverhoudingen vs. aangepaste beeldverhoudingen
De aspect ratio wordt vaak bepaald door de camera, wat de ‘oorspronkelijke beeldverhouding’ is. Sommige camera’s bieden echter de mogelijkheid om verschillende beeldverhoudingen te kiezen. De meeste mensen maken daar geen gebruik van omdat het handiger is om de foto in de nabewerking aan te passen. Je kan namelijk moeilijk extra stukken aan de foto toevoegen.
Wel zijn er situaties waarbij het handig is om de oorspronkelijke beeldverhouding aan te passen. Wil je voorkomen dat je later per ongeluk het onderwerp wegsnijdt, dan is het nuttig om het beeld meteen vast te leggen in de juiste beeldverhouding.
Dit is vooral handig wanneer het onderwerp niet in het midden staat. Het onderwerp staat dan bijvoorbeeld aan de zijkant, dan is het makkelijker om direct je beeldverhouding goed in te stellen.
De meest voorkomende beeldverhoudingen
Je hebt veel verschillende beeldverhoudingen. Toch zijn er een aantal die vaak worden gebruikt. Wij hebben een lijst voor je samengesteld met de meest gebruikte beeldverhoudingen en waarvoor ze gebruikt worden.
- 1:1 Dit is een vierkante beeldverhouding, deze wordt het meest gebruikt op Instagram of voor profielfoto’s. Verder wordt deze verhouding niet vaak gebruikt. Moderne camera’s bieden deze optie tegenwoordig niet eens meer.
- 5:4 Deze ratio komt vaak voor bij grote of middelgrote filmcamera’s, ook bij het afdrukken van 8×10 en 16×20 afbeeldingen.
- 3:2 De meeste digitale spiegelreflexcamera’s, spiegelloze camera’s en point-and-shoot-camera’s hebben deze beeldverhouding. De beeldverhouding 3:2 werd populair door 35mm-film en is tegenwoordig de meest voorkomende ratio binnen fotografie.
- 4:3 Gemiddeld formaat, de meeste smartphones gebruiken dit en sommige point-and-shoot camera’s hebben een 4:3 beeldverhouding sensor.
- 16:9 Het meest voorkomende videoformaat van vandaag. Bijna elke film wordt met deze beeldverhouding gemaakt, tenzij de regisseur voor een specifiek cinematografisch effect gaat met andere beeldverhoudingen. Het is echter geen gebruikelijk formaat in fotografie, toch bieden sommige camera’s wel de optie.
- 3:1 wordt meestal gebruikt voor panoramische afdrukken.
De aspect ratio aanpassen
Afhankelijk van het merk en model van jouw camera, kun je de beeldverhouding van foto’s aanpassen via het camera menu. Heeft jouw camera deze optie niet? Niet getreurd! Je kan de beeldverhouding altijd later aanpassen met bewerkingssoftware.
Software die hier makkelijk voor te gebruiken is, is Lightroom. Als je die niet hebt Software die hier makkelijk voor te gebruiken is, is Lightroom. Als je dat niet hebt zijn er altijd nog gratis opties, maar Lightroom werkt vaak het makkelijkste en beste. Binnen Lightroom Classic pas je de beeldverhouding uit door op “uitsnijden en rechttrekken” te klikken. Je kan ook de sneltoets “R” gebruiken, waardoor de tool uitklapt. Daar zie je vervolgens alle beeldverhoudingen, waardoor je er makkelijk één kan kiezen en toepassen op jouw foto.
Aspect ratio
Het komt er dus op neer dat je eigenlijk er meer gebruik van kan maken dan de meeste mensen denken. Waarschijnlijk kom je het ook vaker tegen in je dagelijkse leven dan je denkt.
Door net wat meer inside informatie te hebben is het duidelijker en makkelijker om ermee te werken. Zo loop je nooit meer tegen het probleem aan dat de foto niet bruikbaar is omdat het onderwerp van je foto buiten beeld valt.