Zwerfafval is een serieus probleem. Het vervuilt natuurgebieden, bermen en woonwijken. Eigenlijk ligt het overal waar je kijkt. Het is een probleem dat wij veroorzaken en wij ook moeten voorkomen. Maar hoe kijkt de gemiddelde Nederlander eigenlijk tegen dit probleem aan?
Zwerfafval scoort hoog in de ergernis van bewoners. Uit onderzoek is gebleken dat 95% van de Nederlanders zich ergert aan zwerfafval op straat. Toch gooit bijna 1 op 5 van de bewoners zelf afval op straat. Waarom zou je afval op straat gooien als je het vervelend vindt dat het er ligt?
Ergernis van de bewoners
Als afval ergens terecht komt waar het niet thuishoort, noemen we dat zwerfafval. Het ligt dan in onze leefomgeving, in woonwijken, parken, bermen of andere openbare plaatsen. Overal is wel iets van zwerfafval te vinden op straat. In Nederland belandt er naar schatting 5% van het huishoudelijke restafval in de natuur. Dat is dus ruim 140 miljoen kilo per jaar.
De omgeving heeft veel invloed hierop: vuil trekt vuil aan. Op plekken met veel zwerfafval gooien mensen ook makkelijk meer bij. Het begint dus al bij iemand die per ongeluk iets uit zijn jaszak laat waaien, vervolgens valt dat op straat en mensen blijven er meer bij gooien. Uiteindelijk creëer je een steeds groter probleem. Andersom geldt het ook, als het ergens heel schoon is, wordt er ook minder snel afval bij gegooit.
Daarnaast trekt zwerfafval ongedierte aan. Ongedierte creëert nog meer chaos en nog meer mensen die niet tevreden zijn. Als er al veel ongedierte is vanwege zwerfafval, is het ook lastiger om die weer weg te krijgen. Zo blijft het probleem steeds maar groter worden.
Zwerfafval opruimen kost de overheid ruim 200 miljoen euro per jaar!
Samen lossen we zwerfafval op
Het probleem wordt dus veroorzaakt door mensen, en moet ook worden opgelost door ons. Het lijkt een makkelijke som. 95% van de Nederlanders vindt afval storend, dus als die allemaal er ook wat aan doen is het zo opgeruimt en blijft het netjes. Helaas werkt het niet zo makkelijk.
Veel mensen zien het probleem in, maar hebben niet de energie om er daadwerkelijk wat aan te doen. Daardoor wordt het dus een lastiger verhaal. Er moet dus meer gekeken worden naar de motivatie van de bewoners. Dat ze het hinderlijk vinden is duidelijk, maar wat motiveert iemand om daadwerkelijk het op te ruimen?
Dat begint bij het aantonen van het probleem. Hoe erg is het probleem? We weten dat er ruim 140 miljoen kilo afval alleen in Nederland al op straat terecht komt. Daarnaast zijn er heel veel wetenschappelijke artikelen over hoe schadelijk de verschillende stoffen zijn. Ook zijn er campagnes opgezet om mensen bewust te maken van het zwerfafval probleem. Dat is alvast een goed begin.
Hoe motiveer je mensen om hun afval op te ruimen
Bij veel mensen is het gemakzucht wat ervoor zorgt dat ze afval op straat gooien of laten vallen. Er waait als snel een mondkapje uit je jaszak zo op straat. De bedoeling is dat mensen hem dan alsnog even pakken en opruimen. Hoe motiveer je mensen daadwerkelijk om terug te gaan en het mondkapje op te pakken?
Het begint allemaal bij bewustwording van het probleem. Hoeveel schade brengt het nou daadwerkelijk aan in de natuur? Ook kan je inspelen op de gevoelens van mensen, denk bijvoorbeeld aan spelende kinderen die tussen het afval aan het voetballen zijn. Zo zorg je ervoor dat mensen gaan inzien wat zwerfafval nou daadwerkelijk voor een schade aanricht in hun directe leefomgeving.
Als mensen duidelijk zien wat het probleem is, willen ze ook sneller actie ondernemen. Nu komt meestal het probleem dat ze niet weten hoe. Een plastic flesje van straat rapen, waar drie dagen later weer een nieuw flesje ligt motiveert niet echt. Daarom moeten mensen een oplossing zien in wat ze doen.
Dat begint bij mensen keuzes geven, een oplossing voor ze bedenken. Als ze weten hoe ze kunnen beginnen en wat dat betekent voor het milieu, zit er al veel meer betekenis achter. Dan dat ze het gevoel hebben dat het toch echt wel toe doet wat zij doen.
Van ergernis naar motivatie
Uiteindelijk verander je dus de ergernis van mensen in motivatie. Je laat ze het probleem inzien en geeft ze een oplossing hoe ze het kunnen verhelpen. Ook bij Uitbundig zijn wij bezig met campagnes die mensen aansporen om hun afval niet zomaar op straat te laten slingeren. En dit werkt! Voor onze opdrachtgevers zien we uit de metingen dat er na een paar maanden al minder op straat wordt gevonden.